ΔΕΝ θα γράψω κι εγώ για τον Χαρίλαο Φλωράκη. Τον έχουν ζήσει από κοντά άλλοι, πολλοί, στην Αντίσταση, την παρανομία, τις εξορίες, τη φυλακή. Και στη μεταπολίτευση, που εκατοντάδες χιλιάδες νέοι περάσαμε για λίγο ή πολύ από τις γραμμές της κομμουνιστικής νεολαίας, της ΚΝΕ. Ενός αληθινού στρατού, νεανικού που πρωταγωνιστούσε και πλειοψηφούσε στα σχολεία, τα πανεπιστήμια, τους εργασιακούς χώρους, τις γειτονιές, παντού. Γι' αυτό το λίγο, το πολύ, που έζησα ως παιδί θα γράψω μερικές αράδες σήμερα.

ΦΟΡΟΥΣΑΜΕ τζάκετ, μοντγκόμερι, στρατιωτικές αρβύλες και μπερέδες. Είχε γίνει η μεγαλύτερη διάσπαση στη Νεολαία του ΠΑΣΟΚ· διαφώνησαν τα 15 από τα 21 μέλη του Κ.Σ. της ΠΑΣΠ, έφυγε όλη η ΠΑΜΚ, το μαθητικό, κι ερχόντουσαν, λέει, δύο πούλμαν οικοδόμοι να καταλάβουν τα γραφεία και εδώ. Στον τοίχο δέσποζαν οι αφίσες του Μαρξ και του Λένιν. Στην εσωκομματική διαμάχη, ο "άγριος" έφαγε μια μπουνιά και του φύγανε τα δύο δόντια τα μπροστινά.

ΟΙ περισσότεροι περάσαμε στην ΜΟΔΝΕ και την ΚΝΕ. Δεν πολυσυμφωνούσαμε, αλλά ήταν πιο κοντά στα μαθήματα τα ιδεολογικά που κάναμε στη φράξια της ΠΑΜΚ κρυφά: "Ενα βήμα μπρος, δύο βήματα πίσω", "Τι είναι οι φίλοι του λαού και πώς πολεμάνε τη σοσιαλδημοκρατία", "Αντιντίριγκ". Αντί για την αλφάβητο, αποστηθίζαμε τη "μικρή Μαρξιστική Βιβλιοθήκη", στην ΚΝΕ θα πηγαίναμε, πού αλλού;

ΠΕΡΙΦΡΟΥΡΗΣΗ Μου φόρεσαν ένα κόκκινο περιβραχιόνιο, αλλά δεν μας είπανε τι θα περιφρουρούσαμε. Για λόγους συνωμοτικότητας. Είχε έρθει στη Χαλκίδα ο Τζορτζ Μαρσέ, ο γενικός γραμματέας του γαλλικού Κ.Κ. με τον Χαρίλαο Φλωράκη, κι εμείς ήμασταν κάτι πιτσιρίκια που δεν τα 'πιανε το μάτι σου, που παριστάνανε τα κόκκινα σεκιούριτι. Μας χαιρέτησε έναν έναν με χειραψία. Μεγάλη τιμή!

ΕΧΩ μια φωτογραφία-ντοκουμέντο· παιδάκι να κολλάω στην παραλία της Χαλκίδας ένα χαρτοπανό για το "2ο Συνέδριο της ΚΝΕ" και να υψώνω ηρωικά την αριστερή γροθιά. Στην ΠΑΜΚ δεν τα γνωρίζαμε αυτά. Είχαμε πάρει κάτι πρόκες και καρφώσαμε τις εφημερίδες τοίχου στη Μηχανική Σχολή. Ηρθε ένα "Γκάλαντ" με ασφαλίτες, "ποιος τα 'βαλε αυτά;", μας είδανε πιτσιρίκια, δεν τους γεμίζαμε το μάτι, και πήγαν να φύγουν. Είχα ιδρώσει, κάτω απ' τη μασχάλη μέσα απ' το τζάκετ κρατούσα το σφυρί και μου 'πεσε. Μας μπουζουριάσανε, μας πλακώσανε στις φάπες, μας πήγανε στην Ασφάλεια και μας κουρέψανε γουλί. Ηρωας έγινα στο σχολείο, με εκλέξανε πρόεδρο, κάναμε αποχή.

ΗΜΟΥΝΑ γραμματέας στον τομέα τον μαθητικό. Μόνο στο Γυμνάσιο Θηλέων είχαμε 60 άτομα οργάνωση: στρατός αληθινός! Το κακό είναι ότι έλεγα και τη γνώμη μου. Παρ' όλο που στέλναμε τους οικοδόμους και πλακώνανε τον Τσουκάτο και τους άλλους του ΠΑΣΟΚ στις αφισοκολλήσεις, η "σύνδεσή μου" στην οργάνωση Αχαρνών έγραφε: "Ο σύντροφος πάσχει από ιδεολογική σύγχυση και αριστερές οπορτουνίστικες παρεκκλίσεις, με στοιχεία λικβινταρισμού"!

ΤΟ έχω κρατήσει κι αυτό το ντοκουμέντο μαζί με τη φωτογραφία. Ηθελα να περάσω εδώ στο πανεπιστήμιο. Είχα αρνηθεί μια υποτροφία, να πάω να σπουδάσω Πολιτική Οικονομία στην Ακαδημία Επιστημών της ΕΣΣΔ. Από προαίσθηση, γιατί θα 'χα μπει στην KGB, μετά την πτώση στη Μαφία και θα με είχανε φάει λάχανο στη βίλα στο Λαγονήσι με τον αρχιμαφιόζο και τη Μις Ρωσία... Δεν λέει!

ΣΤΗΝ ΑΣΟΕΕ με προσέγγισε ο Τάκης Μιχαλάτος, που ήτανε γραφείο σπουδάζουσας και στην ΠΟΔΝ, βγήκα και στην επιτροπή έτους, έλεγα ότι θα τη γλιτώσω τη διαγραφή. Σκοτώσανε μια φοιτήτρια απ' την Πάντειο, τη Σωτηρία Βασιλακοπούλου, μοιράζαμε προκηρύξεις έξω απ' τα εργοστάσια. Εκανε πίσω η νέα "φράξια". Αλλά ήτανε η εποχή του μικρού ετεροχρονισμένου ελληνικού Μάη, οι καταλήψεις στα πανεπιστήμια τον χειμώνα του '80, δεν υπήρχε περίπτωση να μείνουμε άλλο εκεί... Οργασμός ιδεών, πανικός, ήμασταν φευγάτοι...

Όποιον -όποια και να βρείτε απ' τη γενιά μας θα σας διηγηθεί ανάλογες ιστορίες· πέρασαν εκατοντάδες χιλιάδες νέοι-ες απ' την ΚΝΕ. Αλλά ο ένας διέγραφε τον άλλον. Δεν έχει μείνει σχεδόν κανείς. Μόνο ένας τίτλος τιμής: πρώην Κνίτης... Για όλους εμάς, όμως, ο Χαρίλαος ήταν ο καπετάνιος, στον οποίον οφείλουμε μερικές απ' τις ωραιότερες στιγμές της νεανικής μας ζωής."

Για την αντιγραφή

Γιάννης Πετσαλάκης