30 Σεπ 2011

Τι ισχύει για τα συνταξιοδοτικά μας μετά τους τελευταίους νόμους

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ ΑΠΟ ΤΑ ΕΙΔΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ ΜΕ ΤΟ Ν.3863/2010

1.ΑΝΔΡΕΣ-ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΜΕΧΡΙ 31/12/1982
Για τους ασφαλισμένους των Ειδικών Ταμείων που υπήχθησαν στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης μέχρι 31.12.1982 εξακολουθεί να ισχύει το πρώτο εδάφιο της παρ. 3 του άρθρου 2 του ν.3029/2002 και θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με την συμπλήρωση 35 ετών ασφάλισης, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας και ανεξαρτήτως πότε θα συμπληρώσουν τα 35 έτη ασφάλισης
Στους ασφαλισμένους μέχρι 31/12/1982 αποκλείεται η δυνατότητα αναγνωρίσεων των 4-7 πλασματικών χρόνων που έχουν θεσμοθετηθεί για όσους θίγονται από τις αλλαγές στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης και στα έτη ασφάλισης.
Επιτρέπονται οι αναγνωρίσεις του άρθρου 40 του ν.2084/92 δηλ. α) ο χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας, β) ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών ο χρόνος επιδότησης λόγω ασθενείας και τακτικής ανεργίας και μέχρι 200 ημέρες την τελευταία δεκαετία πριν από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης, μήνες γονική άδεια, ο χρόνος εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών και μέχρι 2 έτη, 200 ημέρες επιδοτούμενη ασθένεια, 200 ημέρες ανεργία (πραγματοποιηθείσα 10 έτη πριν την αίτηση συνταξιοδότησης), 3,5 μήνες ανατροφής παιδιών.

2.Άνδρες -Γυναίκες υπαχθέντες στην ασφάλιση από 01/01/1983-31/12/1992

ΠΕΡΙΟΔΟΣ
ΧΡΟΝΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΗΛΙΚΙΑ
Μέχρι 31/12/2010
35
58
2011
36
58
2012
37
59
2013
38
60
2014
39
60
2015
40
60
Στο διάστημα σταδιακής αύξησης του ορίου ηλικίας και του χρόνου ασφάλισης, ήτοι κατά τα έτη 2011-2014, ο, η ασφαλισμένος δικαιούται σύνταξη όταν συμπληρώσει το όριο ηλικίας και το χρόνο ασφάλισης που ισχύουν κατά το έτος συμπλήρωσης των 35 ετών ασφάλισης.
1.Παράδειγμα: έστω ασφαλισμένος που το 2012 είναι 58 ετών και το ίδιο έτος συμπληρώνει 35 έτη ασφάλισης θα πάρει σύνταξη όταν συμπληρώσει το όριο ηλικίας και το χρόνο ασφάλισης που απαιτούνται το 2012 (έτος συμπλήρωσης των 35 ετών ασφάλισης), ήτοι όταν συμπληρώσει 37 έτη ασφάλισης και το 59 έτος της ηλικίας του.
Αν δεν υπήρχε η πρόβλεψη αυτή ο συγκεκριμένος ασφαλισμένος θα έπρεπε να συμπληρώσει 39 έτη ασφάλισης και το 60ο έτος της ηλικίας.
 
 
2.Παράδειγμα: έστω ασφαλισμένος που το 2013 είναι 56 ετών και το ίδιο έτος συμπληρώνει 35 έτη ασφάλισης θα πάρει σύνταξη όταν συμπληρώσει το όριο ηλικίας και το χρόνο ασφάλισης που απαιτούνται το 2013 (έτος συμπλήρωσης των 35 ετών ασφάλισης), ήτοι όταν συμπληρώσει 38 έτη ασφάλισης και το 60 έτος της ηλικίας του.
Αν δεν υπήρχε η πρόβλεψη αυτή ο συγκεκριμένος ασφαλισμένος θα έπρεπε να συμπληρώσει 40 έτη ασφάλισης και το 60ο έτος της ηλικίας.
 
 

ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΗΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΘΗΤΕΙΑΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ Ν.1358/1983 ΚΑΙ ΑΦΟΡΑ ΤΟΥΣ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΥΣ  ΜΕΧΡΙ 31/12/1982 ΠΟΥ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΑΠΟΧΩΡΗΣΟΥΝ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΤΑΞΗ 35 ΕΤΗ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ

ΑΡΘΡΟ 1 του Ν.1358/1983

Αναγνωρίζεται ως χρόνος ασφάλισης, για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης που χορηγούν οι οργανισμοί κύριας και επικουρικής ασφάλισης αρμοδιότητος του Υπουργείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ο χρόνος της στρατιωτικής υπηρεσίας στις Ένοπλες Δυνάμεις, στα Σώματα Ασφαλείας καθώς στο Λιμενικό και στο Πυροσβεστικό Σώμα, που υπηρέτησαν ως κληρωτοί ή έφεδροι οι ασφαλισμένοι των οργανισμών αυτών. Από το χρόνο υπηρεσίας που διανύθηκε με την ιδιότητα του μόνιμου ή εθελοντή ή ανακαταγμένου, δεν αναγνωρίζονται περισσότερο από τρία χρόνια.

Κατ΄εξαίρεση, ο χρόνος της στρατιωτικής υπηρεσίας, σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις του παρόντος νόμου, υπολογίζεται και για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος, εφόσον ο ασφαλισμένος έχει συμπληρώσει το 58ο έτος της ηλικίας του και  έχει πραγματοποιήσει 3,600 ημέρες εργασίας, ητοι 12 έτη.



































ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΛΗΡΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗ ΧΩΡΙΣ ΜΕΙΩΣΗ ΥΠΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΜΕΧΡΙ 31/12/1992


ΠΕΡΙΟΔΟΣ
ΧΡΟΝΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΗΛΙΚΙΑ
ΠΛΗΡΗΣ ΜΕΙΩΜΕΝΗ
(γυναίκες)
Μέχρι 31/12/2010
25
25 έτη και 60 ετών
55
2011
25
61
56
2012
25
62
57
2013
25
63
58
2014
25
64
59
2015
25
65
60

Οι ασφαλισμένες συνταξιοδοτούνται με πλήρη σύνταξη στο όριο ηλικίας , όπως αυτό διαμορφώνεται κατά το έτος εντός του οποίου συμπληρώνουν τα έτη ασφάλισης και το 60ο έτος της ηλικίας τους.
Για παράδειγμα ασφαλισμένη που συμπληρώνει το έτος 2013 το 60ό έτος της ηλικίας της κατοχυρώνει ως όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης το όριο ηλικίας που απαιτείται το 2013, ήτοι το 63.
Αν δεν υπήρχε η πρόβλεψη αυτή, η συγκεκριμένη ασφαλισμένη θα δικαιούτο πλήρη σύνταξη στο 65ο έτος της ηλικίας της.

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ

ΠΕΡΙΟΔΟΣ
ΧΡΟΝΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΗΛΙΚΙΑ
Μέχρι 31/12/2010
15
15 έτη και 60 ετών
2011
15
61
2012
15
62
2013
15
63
2014
15
64
2015
15
65
 
Οι ασφαλισμένες συνταξιοδοτούνται με πλήρη σύνταξη στο όριο ηλικίας , όπως αυτό διαμορφώνεται κατά το έτος εντός του οποίου συμπληρώνουν το 60ο έτος της ηλικίας τους.
Για παράδειγμα ασφαλισμένη που συμπληρώνει το 60ο έτος της ηλικίας της και 4500 ημέρες ασφάλισης το 2012, θα δικαιωθεί πλήρης σύνταξη γήρατος 62 ετών. Αν δεν υπήρχε η πρόβλεψη αυτή, η συγκεκριμένη ασφαλισμένη θα δικαιούτο πλήρη σύνταξη στο 65ο έτος της ηλικίας της.

ΜΗΤΕΡΕΣ ΜΕ ΑΝΗΛΙΚΑ ΠΑΙΔΙΑ
ΥΠΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΑΠΟ 1/1/1983-31/12/1992
ΠΕΡΙΟΔΟΣ
ΧΡΟΝΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΗΛΙΚΙΑ
ΠΛΗΡΗΣ ΜΕΙΩΜΕΝΗ
Μέχρι 31/12/2010
25 + ανήλικο
50
 
2011
25 + ανήλικο
52
50
2012
25 + ανήλικο
55
53
2013
25 + ανήλικο
65
60

Στις ανωτέρω περιπτώσεις σταδιακής αύξησης ορίου ηλικίας, ήτοι κατά τα έτη 2011-2012, η ασφαλισμένη μητέρα ανήλικων παιδιών ακολουθεί το όριο ηλικίας όπως διαμορφώνεται σύμφωνα με τον ανωτέρω πίνακα και ισχύει κατά την συμπλήρωση του απαιτούμενου συντάξιμου χρόνου, εφόσον συντρέχει και η ανηλικότητα του παιδιού.
 
 
Παράδειγμα: μητέρα που το 2012 συμπληρώνει 25 έτη υπηρεσίας, είναι 52 ετών και έχει ανήλικο παιδί θα πάρει πλήρη σύνταξη όταν συμπληρώσει το όριο ηλικίας που απαιτείται για πλήρη συνταξιοδότηση μητέρων το έτος 2012, δηλαδή όταν συμπληρώσει το 55 έτος της ηλικίας.
 
Για κάθε έτος από τη λήψη της μειωμένης μέχρι τη συμπλήρωση του αντίστοιχου ορίου ηλικίας που απαιτείται για τη λήψη πλήρους σύνταξης θα γίνεται μείωση 6%.
 
Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται και στους χήρους πατέρες ανηλίκων παιδιών.


ΜΗΤΕΡΕΣ ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΕΣ ΜΕΧΡΙ 31/12/1992 και 5,500 ένσημα
ΠΕΡΙΟΔΟΣ
ΧΡΟΝΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΗΛΙΚΙΑ
ΠΛΗΡΗΣ ΜΕΙΩΜΕΝΗ
Μέχρι 31/12/2010
18,5 + ανήλικο
55
50
2011
18,5 + ανήλικο
57
52
2012
18,5 + ανήλικο
60
55
2013
18,5 + ανήλικο
65
60
 
 
 
H διάταξη της νομοθεσίας του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, βάσει της οποίας μητέρες ανηλίκων ασφαλισμένες μέχρι 31.12.1992 που έχουν πραγματοποιήσει 5.500 ημέρες ασφάλισης δικαιούνται με την συμπλήρωση του 55ου έτους ηλικίας τους πλήρη σύνταξη και με την συμπλήρωση του 50ου μειωμένη κατά 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται από το απαιτούμενο πλήρες όριο, εφαρμόζεται και στην περίπτωση των ασφαλισμένων μητέρων των (πρώην) Ειδικών Ταμείων, όπου από τις κείμενες διατάξεις της νομοθεσίας τους προβλέπεται η συνταξιοδότηση γυναικών με ανήλικα παιδιά.
 
Τα προαναφερόμενα όρια ηλικίας (55ο και 50ο), με τις διατάξεις της περ. β' της παρ. 17 άρθρου 10 ν. 3863/2010 ανακαθορίζονται από 01.01.2011 μέχρι να ανέλθουν το 2013 στο 65ο για πλήρη και στο 60ο για μειωμένη.
Άλλωστε, σύμφωνα με τις οδηγίες που εκδόθηκαν μετά τον ν. 3863/2010, διευκρινίσθηκε ότι δικαίωμα συνταξιοδότησης με βάση τα σημερινά όρια ηλικίας, 55ο για πλήρη και 50ο για μειωμένη θεμελιώνουν οι μητέρες, οι οποίες σε κάποια χρονική στιγμή - που μπορεί να ανατρέξει και πριν την έναρξη ισχύος του ν. 3863/2010 συμπλήρωσαν ή θα συμπληρώσουν μέχρι την 31.12.2010 τις 5.500 ημέρες ασφάλισης, υπό την προϋπόθεση ότι κατά την συμπλήρωση του χρόνου ασφάλισης έχουν και ανήλικο παιδί. Η εν λόγω κατηγορία κατοχυρώνει το δικαίωμα συνταξιοδότησης με τα ανωτέρω όρια ηλικίας οποτεδήποτε και αν ασκηθεί η αίτηση συνταξιοδότησης, χωρίς να εξετάζεται αν κατά την συμπλήρωση των ορίων αυτών θα συντρέχει ή όχι η ανηλικότητα του παιδιού.
Για κάθε έτος από τη λήψη της μειωμένης μέχρι τη συμπλήρωση του αντίστοιχου ορίου ηλικίας που απαιτείται για τη λήψη πλήρους σύνταξης θα γίνεται μείωση 6%.
 
Σημειώνεται ότι με τις ίδιες, ως άνω προϋποθέσεις συνταξιοδοτούνται και οι χήροι πατέρες ανηλίκων.


ΜΗΤΕΡΕΣ ΜΕ ΑΝΗΛΙΚΑ ΠΑΙΔΙΑ
ΥΠΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΑΠΟ 1/1/1993

ΠΕΡΙΟΔΟΣ
ΧΡΟΝΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΗΛΙΚΙΑ
ΠΛΗΡΗΣ ΜΕΙΩΜΕΝΗ
Μέχρι 31/12/2010
20 + ανήλικο
55
50
2011
20 + ανήλικο
55
50
2012
20 + ανήλικο
55
50
2013
20 + ανήλικο
65
60
 
Οι προβλέψεις για τις μητέρες ανηλίκων εφαρμόζονται και στους χήρους πατέρες ανήλικων παιδιών
 
 

ΓΥΝΑΙΚΕΣ με 3 (τουλάχιστον παιδιά - ΑΝΔΡΕΣ με 3(τουλάχιστον) παιδιά που είναι χήροι ή διαζευγμένοι και έχουν την επιμέλεια των ανήλικων ή ανίκανων παιδιών με δικαστική απόφαση
(ασφαλισμένοι-ασφαλισμένες μέχρι 31/12/1992)

ΕΤΟΣ
ΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ
2010
20
ΑΟΗ
2011
20
52
2012
20
55
2013
20
65
2014
20
65
2015
20
65
 
Σημειώνεται ότι για συνταξιοδοτικά δικαιώματα που έχουν θεμελιωθεί ή θεμελιώνονται έως 31/12/2010 δεν θίγονται από την παραμονή στην υπηρεσία μετά την ανωτέρω ημερομηνία και συνταξιοδοτικές μεταβολές που επιφέρει ο νόμος αυτός δεν επηρεάζει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ούτε τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης τους.

ΠΑΡΟΧΗ ΟΔΗΓΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 39 ΚΑΙ 40 ΤΟΥ Ν.3996/2011 ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΚΑΙ ΕΞΑΓΟΡΑ ΧΡΟΝΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
 
ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ

1. Η ισχύς του άρθρου 40 αρχίζει από 1.1.2011 και εφαρμόζεται για τους ασφαλισμένους που συγκεντρώνουν αθροιστικά τις εξής προϋποθέσεις:

α) θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης από 1.01.2011 και εξής με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν από αυτήν την ημερομηνία και μετά, με βάση τις διατάξεις του αρ. 10 του ν. 3863/2010. Αντίθετα, για όσους θεμελιώνουν ή κατοχυρώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης μέχρι 31.12.2010, καθώς και για όσους θεμελιώνουν από 1.1.2011 και εξής με βάση προϋποθέσεις που δεν τροποποιούνται από το αρ. 10 του ν. 3863/2010, εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις του αρ. 40 του ν. 2084/1992, όπως αυτό ίσχυε μέχρι την αντικατάστασή του από το αρ. 10 § 18 του ν. 3863/2010 και, ως εκ τούτου δεν έχουν τη δυνατότητα να υπαχθούν στις ανωτέρω ρυθμίσεις.

Επομένως από το πεδίο εφαρμογής αποκλείονται τα πρόσωπα που ήδη έχουν θεμελιώσει ή κατοχυρώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31.12.2010 ή θεμελιώνουν από 1.1.2011 και εξής με διατάξεις που δεν τροποποιούνται από το άρθρο 10 του ν. 3863/2010 (π.χ. γονείς ή σύζυγοι αναπήρων- συνταξιοδοτούμενοι με το άρθρο 140 του ν. 3655/2008, άνδρες που συνταξιοδοτούνται με 15 έτη ή 4.500 ημέρες ασφάλισης και ηλικία 65 ετών).

Επίσης, δεδομένου ότι με το άρθρο 10 του ν. 3863/2010 δεν θίγονται οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας και θανάτου, οι αναγνωριζόμενοι χρόνοι του άρθρου 40 αναγνωρίζονται μόνο στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος, (με εξαίρεση το χρόνο στρατιωτικής θητείας, ο οποίος αναγνωρίζεται και για θεμελίωση σύνταξης αναπηρίας/θανάτου υπό τις προϋποθέσεις του ν. 1358/1983, όπως ισχύει).

β) Ειδικά σε ό,τι αφορά τις μητέρες ανηλίκων τέκνων, ασφαλισμένες από 1/1/1993 και εξής (νέες ασφαλισμένες), η δυνατότητα αναγνώρισης χρόνου ασφάλισης με τις εν λόγω διατάξεις δίνεται από 1/1/2013 και εξής, οπότε (σύμφωνα με την παρ. 17 ε του άρθρου 10 του ν. 3863/2010) τροποποιούνται οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησής τους. Οι μητέρες ανηλίκων τέκνων, ασφαλισμένες μέχρι 31/12/1992, που θεμελιώνουν ή κατοχυρώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με προϋποθέσεις που ίσχυαν μέχρι 31/12/2010, δεν έχουν το δικαίωμα να προβούν στις προβλεπόμενες από τη ρύθμιση αυτή αναγνωρίσεις, εκτός ,βέβαια, αν επιλέξουν να μην συνταξιοδοτηθούν με αυτές τις διατάξεις αλλά με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν από 1.1.2011 και μετά, με βάση τις διατάξεις του αρ. 10 του ν. 3863/2010.

γ) οι αναγνωριζόμενοι σύμφωνα με το κοινοποιούμενο άρθρο 40 χρόνοι, καθώς και ο χρόνος κατά τον οποίο ο ασφαλισμένος έλαβε σύνταξη λόγω αναπηρίας συνυπολογίζονται για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, εφόσον ο ασφαλισμένος έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον 3.600 ημέρες ή 12 έτη πραγματικής ή/και προαιρετικής ασφάλισης.

2. Ο συνολικός χρόνος, ο οποίος μπορεί να αναγνωριστεί ή συνυπολογιστεί τόσο για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης, είναι:

α) μέχρι 4 έτη, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν για το έτος 2011 με βάση τις διατάξεις του αρ. 10 του ν. 3863/2010,

β) μέχρι 5 έτη, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν για το έτος 2012 με βάση τις διατάξεις του αρ. 10 του ν. 3863/2010,

γ) μέχρι 6 έτη, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν για το έτος 2013 με βάση τις διατάξεις του αρ. 10 του ν. 3863/2010,

δ) μέχρι 7 έτη, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν από 1.1.2014 και εφεξής με βάση τις διατάξεις του αρ. 10 του ν. 3863/2010.

Η αίτηση αναγνώρισης μπορεί να υποβληθεί οποιαδήποτε χρονική στιγμή, ανεξαρτήτως του χρόνου ασφάλισης που έχει πραγματοποιήσει ο ασφαλισμένος στο φορέα ή στους φορείς, όμως, προκειμένου να συνυπολογιστεί ο χρόνος αυτός από τον ασφαλισμένο θα πρέπει να έχει συυπληρώσει τουλάχιστον 3.600 ημέpες ή 12 έτη πραγματικής ή και προαιρετικης ασφάλισης

Επισημαίνεται ότι, σε περίπτωση που δεν θεμελιωθεί δικαίωμα συνταξιοδότησης, οι εισφορές που έχουν καταβληθεί για την αναγνώριση των χρόνων του άρθρου 40 δεν επιστρέφονται. Κατόπιν τούτου, θα πρέπει οι ασφαλιστικοί οργανισμοί να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την ορθή ενημέρωση των ασφαλισμένων.

Παράδειγμα : Ασφαλισμένος του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ, ηλικίας 58 ετών, συμπληρώνει 10.500 ημέρες ασφάλισης εντός του 2011 και υποβάλλει αίτηση αναγνώρισης πλασματικού χρόνου ασφάλισης 2.100 ημερών (7 έτη). Δεδομένου ότι με την αναγνώριση 300 ημερών ασφάλισης συμπληρώνει 10.800 ημέρες και συνεπώς θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις που ισχύουν το 2011, ο εν λόγω ασφαλισμένος μπορεί να αναγνωρίσει συνολικά μέχρι 4 έτη, εκ των οποίων οι 300 ημέρες θα χρησιμοποιηθούν για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος και οι υπόλοιπες για προσαύξηση του ποσού της σύνταξης.

Παράδειγμα: Ασφαλισμένος που έχει πραγματοποιήσει συνολικά 900 ημέρες ή 3 έτη ασφάλισης εντός του 2011 και υποβάλλει αίτηση αναγνώρισης πλασματικού χρόνου ασφάλισης 2.100 ημερών (7 έτη). Στην περίπτωση αυτή ο ασφαλιστικός φορέας προβαίνει στη ζητούμενη αναγνώριση, δεδομένου ότι θεμελιώνεται συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις που ισχύουν από 1/1/2014 και εφεξής.

3. Από τα έτη ασφάλισης που αναγνωρίζονται με την εν λόγω ρύθμιση, αφαιρείται κάθε άλλος χρόνος, πραγματικός ή πλασματικός, που τυχόν έχει αναγνωρισθεί ή αναγνωρίζεται με βάση άλλες διατάξεις ή αποφάσεις Διοικητικών Συμβουλίων ασφαλιστικών οργανισμών, εφόσον ο χρόνος αυτός δεν αφορούσε υποχρεωτική υπαγωγή στην ασφάλιση και έχει αναγνωριστεί μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου.

Σκοπός της εν λόγω ρύθμισης είναι η θέσπιση ενιαίων κανόνων ως προς τους αναγνωριζόμενους χρόνους, το σύνολο του χρόνου που μπορεί να αναγνωριστεί, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο γίνονται οι αναγνωρίσεις, για το σύνολο των ασφαλιστικών οργανισμών. Συνεπώς, για λόγους ίσης μεταχείρισης μεταξύ των ασφαλισμένων, κρίθηκε αναγκαία η αφαίρεση τυχόν χρόνων που έχουν ήδη αναγνωριστεί, ώστε αθροιστικά χρόνοι που έχουν ήδη αναγνωριστεί και χρόνοι που πρόκειται να αναγνωριστούν να μην υπερβαίνουν το κατ' έτος -θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος- οριζόμενο ανώτατο όριο.

4. Χρόνοι ασφάλισης, πραγματικοί ή πλασματικοί, που έχουν αναγνωριστεί σε άλλο φορέα κύριας ασφάλισης, αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, στο Δημόσιο, στο Ν.Α.Τ. καθώς και στην αλλοδαπή, θα αφαιρούνται από το κατ' έτος ανώτατο όριο αναγνωριζόμενου χρόνου.

Ο χρόνος ασφάλισης που έχει αναγνωριστεί από πολιτικό πρόσφυγα να δεν θα αφαιρείται από το κατ' έτος ανώτατο όριο αναγνωριζόμενου χρόνου, δεδομένου ότι αφορά σε χρόνο υποχρεωτικής ασφάλισης στην αλλοδαπή.

Όσον αφορά στην αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής υπηρεσίας και την αξιοποίηση του χρόνου αυτού για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή προσαύξηση του ποσού της σύνταξης, εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα από τις διατάξεις του ν. 1358/1983, ενώ μοναδική μεταβολή με την παρούσα ρύθμιση επέρχεται μόνο στο ύψος του καταβαλλόμενου για την αναγνώριση ποσού.

Παράδειγμα :
Ασφαλισμένος του Τ.Σ.Α.Υ. είχε αναγνωρίσει στον Τομέα δύο έτη ως χρόνο άσκησης του υγειονομικού επαγγέλματος στην αλλοδαπή, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 5 του Κωδ. Νόμου 5945/1934, όπως ισχύει. Ο εν λόγω ασφαλισμένος υποβάλλει αίτηση το 2011 προκειμένου να αναγνωρίσει 4 έτη λόγω σπουδών, όμως στην περίπτωσή του μπορεί να αναγνωρίσει δύο έτη λόγω σπουδών, καθώς από το κατ' έτος ανώτατο όριο αφαιρούνται χρόνοι που έχουν ήδη αναγνωριστεί.

Παράδειγμα : Δικηγόρος, ασφαλισμένος του Τομέα Ασφάλισης Νομικών, έχει αναγνωρίσει 18 μήνες ως χρόνο άσκησης δικηγορίας, και υποβάλλει το έτος 2011 αίτηση για την αναγνώριση 4 ετών λόγω σπουδών. Με βάση τα ανωτέρω, ο ασφαλισμένος μπορεί να αναγνωρίσει 2 έτη και 6 μήνες λόγω σπουδών.

Επιπλέον, υπογραμμίζουμε ότι το δικαίωμα αναγνώρισης για καθέναν από τους παραπάνω χρόνους ασκείται μόνο σε ένα φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο (σε όσες περιπτώσεις αυτή η δυνατότητα προβλέπεται από τις διατάξεις του Δημοσίου) και σε ένα φορέα επικουρικής ασφάλισης, ενώ δεν είναι δυνατή η αναγνώριση μέρους του ίδιου χρόνου σε έναν φορέα και το υπόλοιπο του ίδιου χρόνου σε άλλο φορέα.

Παράδειγμα : Ασφαλισμένος που θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με 12.000 πραγματικές ημέρες ασφάλισης το 2025 στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (άρα έχει το δικαίωμα αναγνώρισης χρόνων ασφάλισης 7 ετών). Έστω ότι έχει τη δυνατότητα αναγνώρισης π.χ. στρατιωτικής θητείας και σπουδών και έχει ασφαλιστεί κατά τη διάρκεια της ζωής του στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και στον ΟΑΕΕ. Δικαιούται να αναγνωρίσει το χρόνο στρατιωτικής θητείας (ή όσο χρόνο από αυτόν επιθυμεί) στον ένα από τους δύο φορείς και το χρόνο σπουδών (ή όσο χρόνο από αυτόν επιθυμεί) στον άλλο φορέα κατ' επιλογή του ή να αναγνωρίσει τόσο το χρόνο στρατιωτικής θητείας όσο και το χρόνο σπουδών σε έναν από τους δύο φορείς κατ' επιλογή του. Δεν μπορεί, όμως, να αναγνωρίσει τμήμα του χρόνου σπουδών στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και ένα άλλο μέρος στον ΟΑΕΕ.

Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση που το ίδιο πρόσωπο θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με διαφορετικές προϋποθέσεις, (π.χ. προϋποθέσεις που ίσχυαν μέχρι 31/12/2010 και προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν από αυτήν την ημερομηνία και μετά, με βάση τις διατάξεις του
αρ. 10 του ν. 3863/2010), δύναται να επιλέγει τις προϋποθέσεις με τις οποίες επιθυμεί να συνταξιοδοτηθεί, και εφόσον επιλέξει να συνταξιοδοτηθεί με προϋποθέσεις που μεταβλήθηκαν από το άρθρο 10 του ν.3863/2010 θα έχει το δικαίωμα να αναγνωρίσει πλασματικούς χρόνους ασφάλισης.

Παράδειγμα: Ασφαλισμένη του Τ.Σ.Α.Υ., ηλικίας 61 ετών, συμπληρώνει 32 έτη ασφάλισης μέχρι 31/12/2011 και πληροί τις προϋποθέσεις να συνταξιοδοτηθεί άμεσα από τον Τομέα ή οποιαδήποτε στιγμή στο μέλλον, καθώς μέχρι 31/12/2010 είχε συμπληρώσει 21 ½ έτη ασφάλισης και ηλικία 60 ετών, σύμφωνα με τις μεταβατικές διατάξεις του ν. 2084/1992. Υποβάλλει αίτηση για συνταξιοδότηση το 2011 με αναγνώριση 4 ετών λόγω σπουδών. Στην περίπτωσή της είναι δυνατή η αναγνώριση των 4 ετών, καθώς οι ασφαλισμένες του Τ.Σ.Α.Υ. μπορούν να συνταξιοδοτηθούν από τον Τομέα και με τη συμπλήρωση 36 ετών ασφάλισης και ηλικία 58 ετών για το 2011.

5. Όσον αφορά στη λήψη δεύτερης σύνταξης γήρατος από τους φορείς αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, θα είναι δυνατή και στις περιπτώσεις αυτές η αναγνώριση χρόνου ασφάλισης, σύμφωνα με τα επιμέρους οριζόμενα στην παρούσα και τις διατάξεις περί διπλοσυντασυνταξιούχων. Επισημαίνουμε, δηλαδή, ότι σε περίπτωση λήψης δεύτερης σύνταξης με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν από 1.1.2011 και μετά, με βάση τις διατάξεις του αρ. 10 του ν. 3863/2010, θα είναι δυνατή η αναγνώριση χρόνου ασφάλισης. Αντίθετα, στις περιπτώσεις λήψης δεύτερης σύνταξης με προϋποθέσεις που δεν μεταβλήθηκαν με το άρθρο 10 του ν. 3863/2010, δεν θα είναι δυνατή η αναγνώριση πλασματικού χρόνου ασφάλισης, με εξαίρεση την αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής υπηρεσίας, η οποία, όπως ήδη έχουμε αναφέρει, γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 1358/1983.

Παράδειγμα : Ασφαλισμένος του Τ.Σ.Α.Υ., με 33 έτη ασφάλισης και ηλικία 60 ετών, συνταξιοδοτείται από το Δημόσιο και υποβάλλει αίτηση αναγνώρισης 4 ετών σπουδών στο Τ.Σ.Α.Υ. Εντός εξαμήνου από την έναρξη συνταξιοδότησής του από το Δημόσιο υποβάλλει και στο Τ.Σ.Α.Υ. αίτηση συνταξιοδότησης. Ο εν λόγω ασφαλισμένος έχει αναγνωρίσει ένα χρόνο στρατιωτικής υπηρεσίας στο Δημόσιο. Στην περίπτωση αυτή είναι δυνατή η αναγνώριση από το Τ.Σ.Α.Υ. 3 ετών λόγω σπουδών, καθώς ο χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας που έχει αναγνωριστεί στο Δημόσιο αφαιρείται από το κατ' έτος ανώτατο όριο αναγνωρίσεων. Συνεπώς, ο εν λόγω ασφαλισμένος με την αναγνώριση των 3 ετών συμπληρώνει εντός εξαμήνου τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που ισχύουν το 2011 για το Τ.Σ.Α.Υ. (36 έτη ασφάλισης και ηλικία 60 ετών), και συνταξιοδοτείται.

Παράδειγμα: Γυναίκα συνταξιούχος από το Δημόσιο , η οποία έχει συμπληρώσει στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ 4.400 ημέρες ασφάλισης και συμπληρώνει το 60ό έτος της ηλικίας της το έτος 2012. Δικαιούται δεύτερης σύνταξης γήρατος (μειωμένης) με τη συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας και τη συμπλήρωση 4.800 ημερών ασφάλισης . Η συγκεκριμένη ασφαλισμένη δικαιούται να αναγνωρίσει χρόνους του άρ. 40, δεδομένου ότι θεμελιώνει δικαίωμα δεύτερης μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, με διατάξεις που θίγονται από το άρ. 10 του ν. 3863/2010.

Επισημαίνουμε ότι η αναγνώριση χρόνου ασφάλισης είναι δυνατή και στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 18 του ν.3232/2004 (έμμισθοι ασφαλισμένοι του ΤΣΜΕΔΕ,ΤΣΑΥ), ακόμη και για όσους έχουν συνταξιοδοτηθεί από τον πρώτο φορέα πριν την 1/1/2011, θεμελιώνουν όμως συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις που ισχύουν από 1/1/2011 και εξής.

6. Σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 40, όσοι συμπληρώνουν τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης για συνταξιοδότηση λόγω γήρατος με προϋποθέσεις που ισχύουν μέχρι 31.12.2010, ακόμα και με προσμέτρηση χρόνων που προβλέπονται στο άρθρο 40 του ν. 2084/1992, όπως αυτό ίσχυε πριν την αντικατάστασή του από την παρ. 18 του άρθρου 10 του ν. 3863/2010 (δηλαδή π.χ. με τους χρόνους στρατιωτικής υπηρεσίας, γονικής άδειας ανατροφής παιδιών, επιδότησης λόγω ασθένειας και τακτικής ανεργίας και μέχρι 200 ημέρες για την κάθε επιδότηση κατά την τελευταία ΙΟετία πριν από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης και ο χρόνος εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών και μέχρι 2 έτη),καθώς και με την προσμέτρηση του πλασματικού χρόνου της παρ. 1 του άρθρου 141 του ν. 3655/2008 (πλασματικός χρόνος παιδιών), εφόσον η σχετική αίτηση αναγνώρισης των ανωτέρω χρόνων υποβληθεί μέχρι και 31.12.2013 ακολουθούν τις κατά περίπτωση απαιτούμενες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που ίσχυαν μέχρι 31.12.2010.

Παραδείγματα:


α. Μητέρα ανήλικου παιδιού 52 ετών έχει πραγματοποιήσει στην ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ μέχρι 31.12.2010 5.000 ημέρες ασφάλισης, έχει ανήλικο παιδί και έχει 2 χρόνια εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών (χρόνος που προβλέπεται από το άρθρο 40 του ν. 2084/1992).

Αν το 2013 υποβάλει αίτηση αναγνώρισης του χρόνου εκπαιδευτικής άδειας , θα κριθεί με τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που απαιτούνται το 2010 (5.500 ημέρες ασφάλισης και 55 ετών για πλήρη σύνταξη ή 50 ετών για μειωμένη). Ως εκ τούτου , η ασφαλισμένη αυτή δεν επηρεάζεται από την αύξηση του ορίου ηλικίας από 1.1.2011 (άρθρο 10 παρ. 17 του ν. 3863/2010).

β. Άνδρας που μέχρι 31.12.2010 έχει συμπληρώσει 33 έτη ασφάλισης στο Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. και ηλικία 58 ετών, υποβάλλει εντός του 2012 αίτηση αναγνώρισης 2 ετών στρατιωτικής υπηρεσίας και 3 έτη λόγω σπουδών. Δεδομένου ότι με την αναγνώριση του χρόνου στρατιωτικής υπηρεσίας συμπληρώνει 35 έτη ασφάλισης μπορεί να συνταξιοδοτηθεί με τις προϋποθέσεις που ίσχυαν μέχρι 31.12.2010 (35 έτη ασφάλισης και ηλικία 60 ετών). Στην περίπτωση αυτή δεν μπορεί να προχωρήσει στην αναγνώριση του χρόνου λόγω σπουδών. Σε περίπτωση όμως που ο εν λόγω ασφαλισμένος δεν προχωρήσει στην αναγνώριση χρόνου στρατιωτικής υπηρεσίας, αλλά υποβάλλει αίτηση για αναγνώριση 5 ετών λόγω σπουδών το 2012, η αιτούμενη αναγνώριση είναι δυνατή και ο ασφαλισμένος θα συνταξιοδοτηθεί με τη συμπλήρωση 36 ετών ασφάλισης και ηλικία 60, καθώς με την αναγνώριση ενός έτους λόγω σπουδών συμπληρώνει εντός του 2011 την 35ετία, και συνεπώς κατοχυρώνει να συνταξιοδοτηθεί με τις ανωτέρω προϋποθέσεις, ενώ ο λοιπός χρόνος αναγνώρισης των 3 ετών θα χρησιμοποιηθεί για προσαύξηση του ποσού της σύνταξης.

γ. Άνδρας που μέχρι 31.12.2010 έχει συμπληρώσει 33 έτη ασφάλισης στο Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. και ηλικία 58 ετών, υποβάλλει εντός του 2014 αίτηση αναγνώρισης 2 ετών στρατιωτικής υπηρεσίας και 3 έτη λόγω σπουδών. Στην περίπτωση αυτή δεν είναι δυνατή η συνταξιοδότηση με προϋποθέσεις που ίσχυαν μέχρι 31.12.2010 (35 έτη ασφάλισης και ηλικία 60 ετών) καθώς η αίτηση υποβάλλεται μετά την 31.12.2013. Στην περίπτωση αυτή θα συνταξιοδοτηθεί με τις προϋποθέσεις που ισχύουν το 2011 (36 έτη ασφάλισης και ηλικία 60 ετών), ενώ δεν μπορεί αθροιστικά να αναγνωρίσει περισσότερα από 4 έτη.

ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΩΤΕΡΩ ΚΑΝΟΝΑ

Α. Γυναίκες -ασφαλισμένες του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ που υπάγονται στις διατάξεις της παρ. 11 του ν. 3863/2010 συνταξιοδοτούμενες με 4.500 ημέρες ασφάλισης , ανεξαρτήτως εάν ο χρόνος των 4.500 ημερών συμπληρώνεται μέχρι ή μετά την 31.12.2010 ακολουθούν σε κάθε περίπτωση λήψης πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος τα όρια ηλικίας που προβλέπονται στη παρ. 11 του ν. 3863/2010.

Σε περίπτωση ,όμως, που ασφαλισμένες της ανωτέρω παρ. 11 έχουν θεμελιώσει μέχρι 31.12.2010 δικαίωμα λήψης σύνταξης λόγω γήρατος (δηλαδή έχουν συμπληρώσει τόσο τον απαιτούμενο ελάχιστο αριθμό ημερών ασφάλισης = 4.500 Η.Α. και το όριο ηλικίας για δικαίωμα πλήρους σύνταξης γήρατος απαιτούνται τα ισχύοντα μέχρι 31.12.2010 όρια ηλικίας (δηλαδή το 60ο έτος ).

Β. Για τους ασφαλισμένους στα πρώην Ειδικά Ταμεία (ΤΑΠΟΤΕ, ΤΣΠ-ΑΤΕ κλπ), στους τομείς σύνταξης και ασφάλισης του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης του ΕΤΑΠ-ΜΜΕ και εκείνους της παρ. 15Β του άρθρου 10 του ν. 3863/2010, οι ισχύουσες μέχρι 31.12.2010 προϋποθέσεις πλήρους συνταξιοδότησης εφαρμόζονται, εφόσον μέχρι 31.12.2010 οι ασφαλισμένοι αυτοί είχαν συμπληρώσει τόσο τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης όσο και το απαιτούμενο όριο ηλικίας, σε όσες περιπτώσεις αυτά απαιτούντο αθροιστικά.

Σε περίπτωση ,όμως, που ασφαλισμένοι των ανωτέρω φορέων έχουν μέχρι 31.12.2010 θεμελιώσει δικαίωμα λήψης μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος για τη λήψη μειωμένης ή πλήρους σύνταξης γήρατος απαιτούνται τα ισχύοντα μέχρι 31.12.2010 όρια ηλικίας (δηλαδή 55° για μειωμένη και 60ό για πλήρη).

Παραδείγματα:


1. Ασφαλισμένη στο ΤΣΠ-ΕΤΕ από την 1.3.1983 με 27 έτη ασφάλισης και ηλικίας 59 ετών το 2010 - έχει ήδη θεμελιώσει δικαίωμα μειωμένης σύνταξης μέχρι 31.12.2010 και, επομένως, θα θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους σύνταξης με τη συμπλήρωση του σύμφωνα με το ισχύον μέχρι 31-12-2010 ορίου ηλικίας για πλήρη σύνταξη, δηλαδή του 60ου (άρα το 2011).

2. Ασφαλισμένη του ποώην ΤΣΕΥΠ ή ΤΣΕΥΠΘ με την ιδιότητα της υπαλλήλου πρακτορείου, που το 2010 συμπλήρωσε τον συντάξιμο χρόνο των 25 ετών και το όριο ηλικίας των 55 για τη λήψη μειωμένης σύνταξης, κατοχυρώνει το δικαίωμα συνταξιοδότησης με πλήρη σύνταξη στην ηλικία των 57 ετών, σύμφωνα με το ισχύον μέχρι 31-12-2010 όριο ηλικίας για πλήρη σύνταξη.

ΧΡΟΝΟΙ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ

Α) Αναγνώριση ετών σπουδών.

Α1. Χρόνος σπουδών σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές της ημεδαπής ή της αλλοδαπής.


i) Τα πρόσωπα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της ως άνω διάταξης, είναι όσα αποφοίτησαν από ανώτερες ή ανώτατες σχολές της ημεδαπής ή της αλλοδαπής. Ως χρόνος φοίτησης, θεωρείται το χρονικό διάστημα από την εγγραφή έως την ημερομηνία αποφοίτησης που αναγράφεται στο πτυχίο, ο χρόνος όμως αναγνώρισης δεν μπορεί να υπερβαίνει τα επίσημα ακέραια χρόνια σπουδών της οικείας σχολής.

Στην περίπτωση, που κάποιος κατέχει περισσότερα του ενός πτυχία ανώτερης ή ανώτατης σχολής (λ.χ. ΤΕΙ και ΑΕΙ), δικαιούται να αναγνωρίσει το χρόνο σπουδών του σε μία μόνο σχολή την οποία ο ίδιος επιλέγει, χωρίς να του δίνεται η δυνατότητα να αναγνωρίσει μέρος του χρόνου σπουδών του από την κάθε σχολή από την οποία αποφοίτησε.

ii)Το ανώτατο όριο αναγνωριζόμενου χρόνου σπουδών είναι ίσο με τα κατά το χρόνο αποφοίτησης επίσημα ακέραια χρόνια σπουδών, τα οποία προβλέπονται από τον οργανισμό που διέπει τη λειτουργία της κάθε σχολής.

Παράδειγμα:
Ασφαλισμένος, ο οποίος αποφοίτησε από την παιδαγωγική ακαδημία, όταν ο χρόνος σπουδών σε αυτήν για την απόκτηση πτυχίου ήταν διετής, δικαιούται να αναγνωρίσει υόνο τα δυο γοόνια. ανεξάρτητα εάν αργότερα προέβη σε εξομοίωση πτυχίου, λόγω του ότι οι παιδαγωγικές ακαδημίες εντάχθηκαν ως τμήματα στα ΑΕΙ και ο χρόνος φοίτησης μετατράπηκε σε 4ετής.

iii) Αν κατά το χρόνο φοίτησης, έχει χωρήσει ασφάλιση σε οποιονδήποτε φορέα κύριας ή επικουρικής ασφάλισης, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, ή το Δημόσιο, δεν είναι δυνατή η αναγνώριση του συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος.

Παράδειγμα 1: ασφαλισμένος που είχε εγγραφεί στην Νομική Σχολή Αθηνών ( όπου ο προβλεπόμενος χρόνος φοίτησης είναι 4 έτη, δηλαδή 1.200 ημέρες κατ' ανώτατο όριο ), τον Οκτώβριο του 1985 και η αναγραφόμενη ημερομηνία επί του πτυχίου είναι η 25η Σεπτεμβρίου 1995. Ο ίδιος κατά τη διάρκεια των σπουδών του εργάσθηκε περιστασιακά και ασφαλίσθηκε στο ΙΚΑ για 1.900 μέρες. Ο χρόνος σπουδών που δύναται να αναγνωρίσει, προκύπτει από την αφαίρεση των ημερών πραγματικής ασφάλισης (1.900 ημέρες) από το συνολικό χρόνο που μεσολαβεί μεταξύ εγγραφής στη Νομική και της αναγραφόμενης στο πτυχίο ημερομηνίας (αναγόμενο σε ημέρες ασφάλισης ή σε μήνες, ανάλογα με το φορέα ασφάλισης, στον οποίο αιτείται η αναγνώριση). Έτσι, στο παράδειγμά μας, έχουμε: 3000- 1.900 = 1.100

Επομένως ο ανωτέρω ασφαλισμένος, δεν μπορεί να αναγνωρίσει το σύνολο του χρόνου σπουδών του, αλλά μέχρι 1.100 ημέρες ασφάλισης.

Παράδειγμα 2: Ασφαλισμένος , εγγράφηκε στη Νομική Σχολή τον Οκτώβριο του 1995 και η αναγραφόμενη ημερομηνία επί του πτυχίου είναι η 30ή Μαρτίου του 2000. Ο ίδιος κατά τη διάρκεια των σπουδών του εργάσθηκε περιστασιακά και ασφαλίσθηκε στο ΙΚΑ για 300 μέρες. Ο χρόνος σπουδών που δύναται να αναγνωρίσει, προκύπτει ως ανωτέρω, ήτοι από την αφαίρεση των ημερών πραγματικής ασφάλισης (300 ημέρες) από το σύνολο του χρόνου που μεσολαβεί από την εγγραφή του στη Νομική έως και την αναγραφόμενη στο πτυχίο ημερομηνία αποφοίτησης (αναγόμενο σε ημέρες ασφάλισης ή σε μήνες, ανάλογα με το φορέα ασφάλισης, στον οποίο αιτείται η αναγνώριση).

Έτσι, στο παράδειγμά μας, έχουμε:
1.350 (ή 4 έτη και 6 μήνες*) - 300 (12 μήνες) = 1.050

(* Θεωρούμε ότι το σπουδαστικό έτος λήγει το Σεπτέμβριο και προσθέτουμε τους λοιπούς μετά το Σεπτέμβριο μήνες/ημέρες ασφάλισης μέχρι την αναγραφόμενη στο πτυχίο ημερομηνία αποφοίτησης.) Ο ανωτέρω ασφαλισμένος, δεν μπορεί να αναγνωρίσει το σύνολο του χρόνου σπουδών, αλλά μέχρι 1.050 ημέρες ασφάλισης.

Παράδειγμα 3:
Ασφαλισμένος, εγγράφηκε στη Φιλοσοφική Σχολή τον Οκτώβριο του 1985 και η αναγραφόμενη ημερομηνία στο πτυχίο του είναι η 25η Ιουλίου του 1989. Ο ίδιος κατά τη διάρκεια των σπουδών του εργάσθηκε περιστασιακά και ασφαλίσθηκε στο ΙΚΑ για 200 μέρες. Ο χρόνος σπουδών που δύναται να αναγνωρίσει, προκύπτει ως ανωτέρω, ήτοι από την αφαίρεση των ημερών πραγματικής ασφάλισης (200 ημέρες ) από το σύνολο του χρόνου μεταξύ εγγραφής στη Σχολή και της αναγραφόμενης στο πτυχίο ημερομηνίας αποφοίτησης (αναγόμενο σε ημέρες ασφάλισης ή σε μήνες, ανάλογα με το φορέα ασφάλισης, στον οποίο αιτείται η αναγνώριση).

Έτσι, στο παράδειγμά μας, έχουμε: 1.200 (ή 4 έτη) - 200 (8 μήνες) = 1.000 (40 μήνες)

Ο ανωτέρω ασφαλισμένος, μπορεί να αναγνωρίσει μέχρι 1.000 ημέρες ασφάλισης και όχι το σύνολο του χρόνου σπουδών του.

iv) Προκειμένου για την αναγνώριση του χρόνου σπουδών σε ΤΕΙ, διευκρινίζουμε ότι αναγνωρίζεται ως χρόνος σπουδών και η εξάμηνη πρακτική άσκηση των σπουδαστών, η οποία είναι προαπαιτούμενη για την περάτωση των σπουδών και την απόκτηση συνεπώς του αντίστοιχου πτυχίου.

ν) Στις περιπτώσεις αιτήσεων αναγνώρισης χρόνου σπουδών σε ανώτερο ή ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα της αλλοδαπής, ο αιτών θα πρέπει να προσκομίζει στους ασφαλιστικούς οργανισμούς τα εξής:

α) Πράξη / Βεβαίωση αναγνώρισης τίτλου σπουδών από την εκάστοτε αρμόδια -κατά το χρόνο εξέτασης του τίτλου σπουδών -Αρχή (όπως ΔΟΑΤΑΠ, ΔΙΚΑΤΣΑ, ΙΤΕ κλπ.) και
β) Βεβαίωση από το Εκπαιδευτικό Ίδρυμα ή άλλη αρμόδια αρχή της χώρας σπουδών, για την απαιτούμενη -κατά το χρόνο φοίτησης σε αυτό- διάρκεια του προγράμματος σπουδών, που οδήγησαν στη χορήγηση του τίτλου σπουδών με επίσημη μετάφραση.

Α2) Χρόνος σπουδών σε μέσες επαγγελματικές σχολές.

Προκειμένου να καταστεί σαφές ποιες είναι οι μέσες επαγγελματικές σχολές που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της σχετικής διάταξης, διευκρινίζουμε ότι στην έννοια των μέσων επαγγελματικών σχολών, περιλαμβάνονται όλοι σι τύποι σχολείων της Τεχνικής & Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, πλην των κατωτέρων επαγγελματικών σχολών και φυσικά των ανωτέρων, σι οποίες καλύπτονται από το α' εδάφιο της διάταξης (όπως σχολή πλοιάρχων, σχολή μηχανικών του Εμπορικού Ναυτικού).

Ειδικότερα:

ί) Για το χρονικό διάστημα μέχρι τη θέση σε ισχύ του ν. 576/1977, ως μέσες τεχνικές και επαγγελματικές σχολές, θεωρούνται οι ακόλουθες:

. Οι σχολές εργοδηγών, οι οποίες συμπεριλήφθησαν στη μέση βαθμίδα το 1959, έτος κατά το οποίο η Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση οργανώθηκε σε κατώτερη, μέση και ανώτερη.

. Οι μέσες τεχνικές και επαγγελματικές ιδιωτικές σχολές. Για την αναγνώριση του χρόνου σπουδών σε αυτές, δεν αρκεί η απόκτηση του αποδεικτικού απολύσεως της οικείας σχολής, αλλά περαιτέρω και του πτυχίου, το οποίο ελάμβαναν οι σπουδαστές, κατόπιν επιτυχούς συμμετοχής τους σε εξετάσεις του Υπουργείου Παιδείας.

ii) Για το χρονικό διάστημα μετά τη θέση σε ισχύ του ν. 576/1977. ως μέσες τεχνικές και επαγγελματικές σχολές, θεωρούνται οι ακόλουθες:

. Οι διετείς απογευματινές Τεχνικές & Επαγγελματικές Σχολές (ΤΕΣ) Νέου Τύπου και τα τριετή Τεχνικά & Επαγγελματικά Λύκεια (ΤΕΛ), οι οποίες, μετά την έναρξη ισχύος του ν. 576/1977, συμπεριλήφθησαν στη μέση βαθμίδα της Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης.

. Τα Τεχνικά - Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια (TEE) α' και β' κύκλου σπουδών (ν. 2640/1998), τα πτυχία των οποίων είναι ισότιμα με αυτά των ΤΕΣ και TEA αντίστοιχα (ΥΑ Ε/10537/8.05.2000 - ΦΕΚ Β' 663/2000).

. Οι Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑΣ) και τα Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑΛ), (ν. 3475/2006).

iii) Σε περίπτωση αιτήσεων αναγνώρισης χρόνου σπουδών σε μέσες τεχνικές & επαγγελματικές σχολές της αλλοδαπής, ο αιτών θα πρέπει να προσκομίζει στους ασφαλιστικούς οργανισμούς πράξη ισοτιμίας του τίτλου σπουδών του από την εκάστοτε αρμόδια Αρχή (πρώην ΟΕΕΚ , νυν Εθνικός Ορνανισμός Πιστοποίησης Προσόντων (Ε.Ο.Π.Π.)- Λ. Εθνικής Αντιστάσεως 41, Ν.Ιωνία)

ίν) Στο σημείο αυτό και προκειμένου να τύχει ορθής εφαρμογής η διάταξη, πρέπει να διευκρινιστούν τα ακόλουθα:

Η αναγνώριση του χρόνου σπουδών για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης σε οποιαδήποτε από τις ως άνω μέσες τεχνικές και επαγγελματικές σχολές, μπορεί να πραγματοποιηθεί, όπως ρητά ορίζεται και στη διάταξη, μόνο για το χρονικό διάστημα μετά τη συμπλήρωση του 17ου έτους της ηλικίας. Επιπλέον, για την αναγνώριση του χρόνου σπουδών, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η απόκτηση του πτυχίου ή διπλώματος της οικείας σχολής. Επίσης απαιτείται βεβαίωση για τον προβλεπόμενο χρόνο φοίτησης σε αυτήν, καθώς και για τη συνολική χρονική περίοδο φοίτησης του σπουδαστή, στην περίπτωση και μόνο που τα στοιχεία αυτά δεν αναφέρονται στο ως άνω πτυχίο ή δίπλωμα. Επιπλέον, είναι ευνόητο, ότι αν κατά το χρονικό διάστημα φοίτησης σε μία εκ των ως άνω αναφερόμενων σχολών, είχε χωρήσει ασφάλιση σε οποιονδήποτε φορέα κύριας και επικουρικής ασφάλισης, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, ή το Δημόσιο ή ο αντίστοιχος χρόνος φοίτησης θεωρείται ως χρόνος ασφάλισης σε οποιονδήποτε ασφαλιστικό φορέα ή το Δημόσιο, δεν θα είναι δυνατή η αναγνώριση του αντίστοιχου χρονικού διαστήματος.

Στο σημείο αυτό επισημαίνουμε ότι με το κοινοποιούμενο άρθρο 40 του σ/ν "Αναμόρφωση Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας και ρυθμίσεις θεμάτων Κοινωνικής Ασφάλισης", επεκτείνεται η δυνατότητα αναγνώρισης χρόνου σπουδών και στην περίπτωση απόκτησης διπλώματος επαγγελματικής κατάρτισης μεταδευτεροβάθμιου ινστιτούτου επαγγελματικής κατάρτισης (ΙΕΚ) καθώς και διπλώματος Σχολής ξεναγών.

Ενδεικτικά, σας αποστέλλουμε και πίνακες μέσων επαγγελματικών σχολών, με την επισήμανση ότι οι πίνακες αυτοί είναι πιθανόν να συμπληρωθούν και με άλλες σχολές, όταν κάποια ακόμη αρμόδια Υπουργεία μας ενημερώσουν για τυχόν τέτοιες σχολές, που ανήκουν στην εποπτεία τους.

Β. Αναγνώριση κενών διαστημάτων ασφάλισης, μετά την υπαγωγή για πρώτη φορά στην ασφάλιση.


1. Με την περ. στ της παρ. 18 του άρθρου 10 του ν. 3863/2010 δόθηκε η δυνατότητα αναγνώρισης "του χρόνου ανεργίας , μετά την υπαγωγή στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο".

Με το άρθρο 40 του ν. 3996/2011 (ΦΕΚ Α' 170), αντικαθίσταται η ανωτέρω πρόβλεψη της παρ. 18 του άρθρου 10 του ν. 3863/2010 και δίνεται η δυνατότητα αναγνώρισης κάθε χρονικού διαστήματος για το οποίο δεν έχει χωρήσει ασφάλιση σε φορείς κύριας ή επικουρικής ασφάλισης ,μετά την υπαγωγή για πρώτη φορά στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ή επικουρικής ασφάλισης -τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό- ή του Δημοσίου και το οποίο δεν μπορεί να είναι λιγότερο από έναν πλήρη ημερολογιακό μήνα σε κάθε περίπτωση κενού ασφάλισης μεταξύ περιόδων ασφάλισης.

Επομένως κενό ασφάλισης, με βάση τα ανωτέρω, μπορεί να θεωρηθεί οποιοδήποτε χρονικό διάστημα μετά την υπαγωγή για πρώτη φορά στην ασφάλιση, υπό την προϋπόθεση ότι το κάθε κενό ασφάλισης του οποίου ζητείται η αναγνώριση δεν είναι λιγότερο από έναν πλήρη ημερολογιακό μήνα.

Δικαίωμα αναγνώρισης του χρόνου αυτού έχουν οι ασφαλισμένοι, οι οποίοι συγκεντρώνουν αθροιστικά τις εξής προϋποθέσεις:

α) έχουν κενά διαστήματα ασφάλισης :

i) κατά την διάρκεια της ασφάλισης στον ίδιο φορέα κύριας ή επικουρικής ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης
ii) μεταξύ της ασφάλισης σε διαφορετικούς φορείς κύριας ή επικουρικής ασφάλισης, αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης,
iii) μεταξύ της ασφάλισης σε φορείς κοινωνικής ασφάλισης, αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και του ΝΑΤ,
iv) μεταξύ ασφάλισης σε φορείς κύριας ή επικουρικής ασφάλισης, αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Δημοσίου
v) μεταξύ της ασφάλισης σε φορέα κύριας ή επικουρικής ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και αντίστοιχου φορέα της αλλοδαπής

β) κάθε κενό ασφάλισης τους, μετά την πρώτη υπαγωγή στην ασφάλιση, δεν είναι λιγότερο από έναν πλήρη ημερολογιακό μήνα και

γ) θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης από 1.01.2011 με προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που διαμορφώνονται και ισχύουν από αυτήν την ημερομηνία και εφεξής, με τις διατάξεις του αρ. 10 του ν. 3863/2010.

2. Αρμόδιος φορέας αναγνώρισης κενών διαστημάτων ασφάλισης σε περίπτωση ασφάλισης σε περισσότερους από έναν φορείς ή το Δημόσιο.

Εναπόκειται στην επιλογή του ασφαλισμένου. Σε καμία όμως περίπτωση, ο χρόνος αυτός δεν μπορεί να αναγνωριστεί σε δύο φορείς κύριας ή σε δύο φορείς επικουρικής ασφάλισης. Άλλωστε, από το συνταξιοδοτικό νόμο του Δημοσίου (ν. 3865/2010), δεν προβλέπεται για όσους υπάγονται σε αυτόν, η αναγνώριση του χρόνου αυτού στο Δημόσιο.

Επομένως, ασφαλισμένος στο Δημόσιο, ο οποίος πριν το διορισμό του είχε ασφαλιστεί σε φορέα κοινωνικής ασφάλισης του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και μεταξύ του διορισμού του στο Δημόσιο και της προηγούμενης ασφάλισής του, υπάρχει κενό διάστημα ασφάλισης, δεν μπορεί να αναγνωρίσει αυτό το χρόνο στον φορέα κοινωνικής ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείου μας, εφόσον δεν θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που διαμορφώνονται και ισχύουν από 1.01.2011 και εφεξής, με τις διατάξεις του αρ. 10 του νόμου 3863/2010 (δηλαδή με τις αυξημένες χρονικές και ηλικιακές προϋποθέσεις, που τίθενται για τη συνταξιοδότηση ασφαλισμένων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης, αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης).

Αντίθετα, στην περίπτωση που κάποιος είναι ασφαλισμένος στο Δημόσιο και στη συνέχεια ασφαλίζεται σε φορέα κύριας ή επικουρικής ασφάλισης, αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1.1.2011 και εφεξής με βάση τις διατάξεις του αρ. 10 του νόμου 3863/2010, τότε έχει τη δυνατότητα αναγνώρισης τυχόν κενών διαστημάτων ασφάλισης.

Γ. Αναγνώριση χρόνου στρατιωτικής υπηρεσίας

Πέραν των όσων αναφέρονται στο Φ.80000/οικ.22458/1664/2.9.2010 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων και σχετικά με ό,τι αφορά το θέμα των αναγνωριζόμενων κατά μήνα ημερών ασφάλισης στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, προκειμένου για χρόνο στρατιωτικής θητείας, σας γνωρίζουμε ότι κάθε μήνας αντιστοιχεί σε 30 ημέρες ασφάλισης (σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 1358/1983 (Φ.Ε.Κ. Α ' 64).

Η ανωτέρω αντιμετώπιση αφορά κατ' αποκλειστικότητα και μόνο τις ημέρες από αναγνώριση στρατιωτικής θητείας, καθώς και την περίπτωση ια (περί προσωρινής κράτησης ή φυλάκισης που εκτίθηκε μέχρι την έναρξη ισχύος του ν. 2510/1997, για το στρατιωτικό αδίκημα της ανυπακοής ή ανυποταξίας του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα, στο οποίο υπέπεσαν στρατεύσιμοι που αρνήθηκαν την εκπλήρωση της στρατιωτικής υπηρεσίας επικαλούμενοι τις θρησκευτικές ή ιδεολογικές τους πεποιθήσεις), ενώ σε όλες τις λοιπές περιπτώσεις αναγνωριζόμενων χρόνων, οι ημέρες ασφάλισης κατά μήνα ορίζονται κατ' ανώτατο όριο σε 25.

Επομένως, σε περίπτωση που ζητείται αναγνώριση 4 ετών, εκ των οποίων 2 αφορούν στρατιωτική θητεία και 2 έτη σπουδών, ο συνολικός αναγνωριστέος χρόνος για τους 48 μήνες ανέρχεται 1320 ημέρες ( 720 ημέρες από στρατιωτική θητεία και 600 ημέρες από σπουδές.

Δ. Αναγνώριση χρόνου απεργίας.

Η αίτηση για την αναγνώριση του χρόνου αυτού υποβάλλεται στον ασφαλιστικό οργανισμό κύριας ή/και επικουρικής ασφάλισης που υπαγόταν ο ασφαλισμένος κατά το χρόνο της απεργίας και πρέπει να συνοδεύεται από βεβαίωση του εργοδότη , από την οποία να προκύπτει η διάρκειά της. Η ημερομηνία έκδοσης της βεβαίωσης αυτής από τον εργοδότη - σε αντίθεση με την παρ. 18 του άρθρου 10 του ν. 3863/2010, που προέβλεπε έκδοσή της κατά τον ίδιο χρόνο με την απεργία- μπορεί να είναι οποτεδήποτε.

Ε. Αναγνώριση χρόνου μαθητείας.

Με την περίπτωση ι του άρθρου 40 του ν. 3996/2011 (ΦΕΚ Α' 170), το ανώτατο όριο αναγνωριζόμενου χρόνου λόγω μαθητείας ανακαθορίζεται σε 2 έτη.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι ως χρόνος μαθητείας θεωρείται ο χρόνος απασχόλησης σε προγράμματα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας (stage). Στα πλαίσια των προγραμμάτων αυτών, ως μαθητεία θεωρείται και ο χρόνος απασχόλησης σχολικών φυλάκων.

Επιπλέον, ως μαθητεία αναγνωρίζεται και ο χρόνος υπηρεσίας των Εθελοντών Νέων Προστρατιωτικής Ηλικίας (ΕΝΠΗ), οι οποίοι υπηρέτησαν στη ΜΟΜΑ (Μικτή Ομάδα Μηχανικής Ανασυγκρότησης).

Συγκεκριμένα, αναφέρουμε ότι από το συνολικό χρόνο υπηρεσίας στη ΜΟΜΑ, ως μαθητεία θεωρούνται οι πρώτοι 6 μήνες και το ήμισυ του επιπλέον χρόνου υπηρεσίας των ΕΝΠΗ, δεδομένου ότι το υπόλοιπο μισό του χρόνου αυτού λογίζεται ως χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας.

ΣΤ. Αναγνώριση χρόνου παιδιών

Με τις διατάξεις του άρθρου 39 του ν. 3996/2011 (ΦΕΚ Α' 170), θεσπίζεται ρητή διαφοροποίηση ως προς το εφαρμοστέο νομοθετικό πλαίσιο, με κριτήριο τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες οι ασφαλισμένοι θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης.

Συγκεκριμένα :

i) οι διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 141, του ν. 3655/2008 εξακολουθούν να εφαρμόζονται για τους ασφαλισμένους, οι οποίοι θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης με προϋποθέσεις που ίσχυαν μέχρι και 31.12.2010 (δηλαδή, όχι με τις προσαυξημένες χρονικές ή ηλικιακές προϋποθέσεις που οι διατάξεις του άρθρου 10, του ν. 3863/2010 ορίζουν). Επομένως για τη συγκεκριμένη κατηγορία ασφαλισμένων η αναγνώριση του πλασματικού χρόνου παιδιών τελεί υπό τις προϋποθέσεις που θέτει το άρθρο 141 του ν. 3655/2008 για την εφαρμογή του οποίου έχουν ήδη δοθεί κατ' επανάληψη οδηγίες.

ii) οι κοινοποιούμενες διατάξεις του άρθρου 39, εφαρμόζονται για τους ασφαλισμένους/ες που θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν από 01.01.2011 και εφεξής, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 10, του ν. 3863/2010, δηλαδή με βάση τις προσαυξημένες χρονικές ή ηλικιακές προϋποθέσεις.

Με τις ανωτέρω νέες ρυθμίσεις (που αφορούν περιοριστικά στους ασφαλισμένους/νες, οι οποίοι θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με τις προϋποθέσεις του άρθρου 10, του ν. 3863/2010), η δυνατότητα αναγνώρισης του πλασματικού χρόνου των παιδιών θεσπίζεται συγχρόνως και για τους δύο γονείς ασφαλισμένους σε φορείς κύριας όσο και επικουρικής ασφάλισης, υπό τις ίδιες ακριβώς προϋποθέσεις και ανεξαρτήτως του χρόνου γέννησης των παιδιών. Η αναγνώριση - σε περίπτωση ασφάλισης σε περισσότερους του ενός ασφαλιστικούς φορείς κύριας και επικουρικής ασφάλισης ή το δημόσιο- ασκείται σε ένα μόνο φορέα κύριας και σε ένα φορέα επικουρικής ασφάλισης, τον οποίο επιλέγει ο ίδιος ο ασφαλισμένος.

Για την αναγνώριση του πλασματικού χρόνου απαιτείται:

α) η συμπλήρωση τουλάχιστον 3.600 ημερών ή 12 ετών πραγματικής ή προαιρετικής ασφάλισης

β) η καταβολή του αναλογούντος ποσού εξαγοράς (βλέπε σχετική επόμενη παράγραφο της παρούσας εγκυκλίου), το ποσό της οποίας βαρύνει τους ίδιους τους ασφαλισμένους. Ο χρόνος που αναγνωρίζεται ανέρχεται και πάλι στα 5 έτη κατ' ανώτατο όριο και λαμβάνεται υπόψη τόσο για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, όσο και για προσαύξηση του ποσού της σύνταξης. Ο χρόνος, δε, αυτός μπορεί να αναγνωριστεί για τη συμπλήρωση του κατά περίπτωση απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης για συνταξιοδότηση.

Ο εν λόγω πλασματικός χρόνος δεν συνυπολογίζεται, σύμφωνα με τη ρητή νομοθετική πρόβλεψη, για τη συμπλήρωση των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης:

i) των μητέρων/πατέρων ανήλικων ή ανάπηρων παιδιών,

ii) των ελάχιστων ημερών ασφάλισης στον Κανονισμό Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων,

iii) του προβλεπόμενου από καταστατικές διατάξεις χρόνου για συνταξιοδότηση σε περίπτωση απόλυσης,

iv) επίσης δεν συνυπολογίζεται για τη θεμελίωση δικαιώματος συνταξιοδότησης ή προσαύξησης του ποσού της σύνταξης, με τις ειδικές διατάξεις του αρ. 74 του ν. 3371/2005, του αρ. 34 του ν. 3762/2009 και του ν. 3317/2008.

Στο σημείο αυτό, διευκρινίζουμε ότι στις χρονικές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, στις οποίες δύναται να συνυπολογιστεί ο πλασματικός χρόνος των παιδιών, συμπεριλαμβάνεται και η περίπτωση των 4.500 ημερών ασφάλισης, καθώς δεν υφίσταται για την περίπτωση αυτή εξαίρεση. Με δεδομένο, όμως, ότι οι νέες ρυθμίσεις αφορούν μόνο στους ασφαλισμένους που συνταξιοδοτούνται με αυξημένες χρονικές ή ηλικιακές προϋποθέσεις, σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του άρθρου 10, του ν. 3863/2010, πρακτικά και σε ό,τι αφορά, επί παραδείγματι, τους ασφαλισμένους στο Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ., η δυνατότητα αυτή -δηλαδή συνταξιοδότηση με 4.500 ημέρες ασφάλισης και συνυπολογισμό ή προσαύξηση αυτών με πλασματικό χρόνο παιδιών- αφορά μόνο τις γυναίκες ασφαλισμένες και όχι τους άνδρες ασφαλισμένους. Στη βάση, δε, αυτή, διευκρινίζουμε περαιτέρω ότι η δυνατότητα συνυπολογισμού του πλασματικού χρόνου για τα παιδιά, αφορά μόνο στη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος και όχι στη συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας ή λόγω θανάτου.

Παραδείγματα:

1. Γυναίκα ασφαλισμένη στο Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ., η οποία το έτος 2012 έχει πραγματοποιήσει συνολικό χρόνο ασφάλισης 4.300 ημερών και συμπληρώνει το 60° έτος της ηλικίας της, δύναται να θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους συνταξιοδότησης λόγω γήρατος, με τη συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 11, του άρθρου 10, του ν. 3863/2010. Με δεδομένο, λοιπόν, ότι η εν λόγω ασφαλισμένη θεμελιώνει δικαίωμα συνταξιοδότησης με το προσαυξημένο όριο ηλικίας που ορίζει το άρθρο 10, του ν. 3863/2010, έχει τη δυνατότητα να αναγνωρίσει πλασματικό χρόνο για παιδί, κατόπιν εξαγοράς, προκειμένου να συμπληρώσει τον κατ'ελάχιστο απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης των 4.500 και ανεξαρτήτως του έτους γέννησης του παιδιού.

2. Άνδρας ασφαλισμένος στο Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ., ο οποίος συμπληρώνει 10.500 ημέρες ασφάλισης εντός του έτους 2011, θεμελιώνει δικαίωμα συνταξιοδότησης υπό τις αυξημένες προϋποθέσεις των 10.800 ημερών και του 58ου έτους της ηλικίας. Ο ασφαλισμένος αυτός δύναται να αναγνωρίσει πλασματικό χρόνο για παιδιά, προκειμένου να προσαυξήσει το ποσό της σύνταξής του, σύμφωνα με τις κοινοποιούμενες ρυθμίσεις του άρθρου 39, δηλαδή κατόπιν εξαγοράς και χωρίς τους περιορισμούς που έθεταν οι διατάξεις του άρθρου 141, του ν. 3655/2008 (δηλαδή κατόπιν εκχώρησης του εν λόγω δικαιώματος από τη μητέρα των παιδιών, εφόσον η ίδια δεν είχε κάνει χρήση αυτού).

Ζ. Αναγνώριση χρόνου επιδότησης λόγω ασθένειας (μέχρι 300 ημέρες) και λόγω τακτικής ανεργίας (μέχρι 300 ημέρες)


Η δυνατότητα της αναγνώρισης του χρόνου αυτού δίνεται ανεξάρτητα από το χρόνο που ο ασφαλισμένος επιδοτήθηκε λόγω ασθένειας ή λόγω τακτικής ανεργίας και συνυπολογίζεται μόνο για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος και όχι για τον προσδιορισμό του ποσού της σύνταξης.

Η. Αναγνώριση χρόνου απουσίας από την εργασία λόγω κύησης και λοχείας.

Ο χρόνος αυτός δεν μπορεί να υπερβαίνει το χρόνο που προβλέπεται κάθε φορά από την ΕΓΣΣΕ. Συνυπολογίζεται μόνο για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος και όχι για τον προσδιορισμό του ποσού της σύνταξης.

Παράδειγμα :
Ασφαλισμένος που θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα στο ΙΚΑ - ΕΤΑΜ, με τη συμπλήρωση το 2011 10.800 ημερών ασφάλισης αλλά έχει πραγματοποιήσει 10.300 ημέρες ασφάλισης και έχει επιδοτηθεί λόγω ανεργίας για 300 ημέρες και για ανεργία 200 ημέρες : μπορεί να συνυπολογίσει τις ημέρες αυτές (300+200=500) που απαιτούνται το 2011 για να συνταξιοδοτηθεί, όμως το ποσό της σύνταξής του θα υπολογισθεί βάσει των 10.300 ημερών.

Θ. Χρόνος εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών (μέχρι 2 έτη)

Η αίτηση για την αναγνώριση του χρόνου αυτού υποβάλλεται στον ασφαλιστικό οργανισμό κύριας ή/και επικουρικής ασφάλισης που υπαγόταν ο ασφαλισμένος κατά το χρόνο χορήγησης της εκπαιδευτικής άδειας και πρέπει να συνοδεύεται από βεβαίωση του εργοδότη , από την οποία να προκύπτει ο λόγος χορήγησης και η διάρκειά της. Η ημερομηνία έκδοσης της βεβαίωσης αυτής από τον εργοδότη - σε αντίθεση με την παρ. 18 του άρθρου 10 του ν. 3863/2010, που προέβλεπε έκδοσή της κατά τον ίδιο χρόνο με την χορήγηση της εκπαιδευτικής άδειας - μπορεί να είναι οποτεδήποτε.

I. Αναγνώριση χρόνου προσωρινής κράτησης ή φυλάκισης για το αδίκημα της ανυπακοής ή της ανυποταξίας, στο οποίο υπέπεσαν στρατεύσιμοι επικαλούμενοι τις θρησκευτικές ή ιδεολογικές τους πεποιθήσεις.

Η πρόβλεψη αναγνώρισης αυτού του χρόνου δεν υπήρχε στην παρ. 18 του ν. 3863/2010. Με τις διατάξεις του παρόντος, προβλέπεται η δυνατότητα αναγνώρισης ως χρόνου ασφάλισης του χρόνου προσωρινής κράτησης ή φυλάκισης που εξέτισαν, μέχρι την έναρξη ισχύος του ν. 2510/1997, οι στρατεύσιμοι οι οποίοι ως αντιρρησίες συνείδησης αρνήθηκαν την εκπλήρωση της στρατιωτικής τους υποχρέωσης.

Οι διατάξεις του ν. 1358/1983, όπως ισχύουν, και συγκεκριμένα η παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 1358/1983, σχετικά με τους φορείς στους οποίους ο ασφαλισμένος μπορεί να αναγνωρίσει τον αιτούμενο χρόνο, καθώς και οι διατάξεις των παρ. 1-4 του άρθρου 2, αναφορικά με τον τρόπο αναγνώρισης και εξαγοράς, εφαρμόζονται και εν προκειμένω, με εξαίρεση βέβαια, την πρόβλεψη για μειώσεις (30% ή 50% για αναγνωρίσεις πριν ή μετά την 1-1-2015) στο ποσό εξαγοράς, που δεν τυγχάνει εφαρμογής.

Υπενθυμίζεται ότι όπως και στην περίπτωση της αναγνώρισης χρόνου στρατιωτικής υπηρεσίας οι ασφαλιστικοί οργανισμοί που υπολογίζουν το χρόνο ασφάλισης σε ημέρες εργασίας, αναγνωρίζουν 30 ημέρες ασφάλισης για κάθε μήνα φυλάκισης ή προσωρινής κράτησης.

Απαραίτητο δικαιολογητικό για την αναγνώριση του χρόνου αυτού αποτελεί το αποφυλακιστήριο που εκδίδεται από το οικείο σωφρονιστικό κατάστημα κράτησης του αντιρρησία συνείδησης και στο οποίο βεβαιώνεται ο χρόνος έκτισης της ποινής ή της προσωρινής κράτησης.

ΙΑ. Αναγνώριση του χρόνου που μεσολαβεί από την απόκτηση του πτυχίου μέχρι και την απόκτηση της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος στους ασφαλισμένους στον Τομέα Σύνταξης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, την Ειδική Προσαύξηση και τον Τομέα Επικουρικής Ασφάλισης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (ΕΤΑΑ).

Η ανωτέρω δυνατότητα χορηγείται στους ασφαλισμένους του Τομέα Σύνταξης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του Ε.Τ.Α.Α., οι οποίοι λόγω ειδικών συνθηκών, δεν μπόρεσαν μετά την απόκτηση του πτυχίου τους δεν απόκτησαν άδεια ασκήσεως λόγω μη διεξαγωγής των σχετικών εξετάσεων από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (Τ.Ε.Ε.).

Ο χρόνος αυτός αναγνωρίζεται στον Τομέα Σύνταξης, στον Τομέα Επικουρικής Ασφάλισης και στην Ειδική Προσαύξηση.

ΤΡΟΠΟΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΕΞΑΓΟΡΑΣ ΤΩΝ ΑΝΩΤΕΡΩ ΧΡΟΝΩΝ

Α. Χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας.

Αναγνωρίζεται και εξαγοράζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 1358/1983, όπως ισχύουν. Ειδικά για τους ασφαλισμένους που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν από 1.1.2011 μέχρι 31.12.2014, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 10 του ν.3863/2010, το ποσό για την εξαγορά του χρόνου στρατιωτικής υπηρεσίας μειώνεται κατά 30%, ενώ για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1.1.2015 και εφεξής με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν με βάση τις διατάξεις του άρθρου 10 του ν.3863/2010, το ποσό για την εξαγορά του χρόνου στρατιωτικής υπηρεσίας μειώνεται κατά 50%, ανεξάρτητα από τον τρόπο καταβολής του (εφάπαξ καταβολή ή σε δόσεις ή με παρακράτηση από το ποσό της σύνταξης). Σε καμιά , πάντως περίπτωση, το καταβλητέο ποσό δεν μπορεί να είναι κατώτερο του ποσού που προκύπτει με βάση υπολογισμού ανά μήνα αναγνώρισης το 25πλάσιο του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό ισχύει κάθε φορά.

Παράδειγμα :

1. Μισθωτός ασφαλισμένος θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ το έτος 2011, με αναγνώριση ενός (1) έτους στρατιωτικής υπηρεσίας. Αν οι αποδοχές του τελευταίου μήνα πλήρους απασχόλησής του πριν την υποβολή της αίτησης αναγνώρισης ανέρχονται σε 1.100,00 ευρώ, το ποσό της εξαγοράς της στρατιωτικής υπηρεσίας, βάσει των διατάξεων του ν. 1358/1983, θα ανέλθει σε 1.100,00 Χ 20% Χ 12 μήνες= 2.640,00 ευρώ, και μετά τη μείωσή του κατά 30% σε 1.848,00 ευρώ. Επειδή ,όμως , το ποσό αυτό υπολείπεται του ποσού που προκύπτει αν ο υπολογισμός του προβλεπόμενου ποσοστού (20%) γίνει επί του 25πλάσιου του ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη που ισχύει το 2011, θα καταβληθεί το μεγαλύτερο ποσό (ήτοι, 25 Χ 33,04 Χ 20% Χ12 μήνες = 1.982,40 ευρώ)

2. Αν οι αποδοχές του τελευταίου μήνα πλήρους απασχόλησης του προηγούμενου ασφαλισμένου ανέρχονται σε 1.500,00 ευρώ, τότε :
1.500,00 Χ20% Χ12 μήνες = 3.600,00 ευρώ, το οποίο με την έκπτωση (30%) γίνεται 2.520,00 ευρώ.

Επισημαίνεται ότι στα κατά περίπτωση προκύπτοντα ποσά εξαγοράς, μπορεί να γίνει στη συνέχεια και η κατά 15% μείωση σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής των ποσών αυτών.

Β. Χρόνος προσωρινής κράτησης ή φυλάκισης για το αδίκημα της ανυπακοής ή της ανυποταξίας στο οποίο υπέπεσαν στρατεύσιμοι επικαλούμενοι τις θρησκευτικές ή ιδεολογικές τους πεποιθήσεις.

Αναγνωρίζεται και εξαγοράζεται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 1 και των παρ. 1-4 του άρθρου 2 του ν. 1358/1983, όπως ισχύουν, χωρίς όμως τις μειώσεις (30% και 50%) που προβλέπονται στην αναγνώριση στρατιωτικής υπηρεσίας.

Πάντως σε περίπτωση εφάπαξ εξόφλησης παρέχεται έκπτωση 15%. Σε καμιά, πάντως περίπτωση, το καταβλητέο ποσό δεν μπορεί να είναι κατώτερο του ποσού που προκύπτει με βάση υπολογισμού ανά μήνα αναγνώρισης το 25πλάσιο του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό ισχύει κάθε φορά.

Γ. Χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών.

Αναγνωρίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 του ν. 1483/1984, τόσο για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για προσαύξηση του ποσού της σύνταξης και εξαγοράζεται βάσει του ποσοστού εισφοράς ασφαλισμένου και εργοδότη που ισχύει σε κάθε φορέα ασφάλισης επί του 25πλασίου του ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό ισχύει κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης αναγνώρισης.

Δ. Χρόνος επιδότησης λόγω ασθένειας (μέχρι 300 ημέρες) και λόγω τακτικής ανεργίας (μέχρι 300 ημέρες) και χρόνος απουσίας από την εργασία λόγω κύησης και λοχείας.

Αναγνωρίζονται χωρίς εξαγορά.

Ε. Χρόνος εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών (μέχρι 2 έτη) και χρόνος απεργίας.

Αναγνωρίζονται με αίτηση του ασφαλισμένου ,τόσο για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για προσαύξηση του ποσού της σύνταξης και εξαγοράζονται από τον ασφαλισμένο βάσει του ποσοστού εισφοράς ασφαλισμένου και εργοδότη που ισχύει σε κάθε φορέα ασφάλισης και των αποδοχών του ασφαλισμένου κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης ή των αποδοχών του τελευταίου μήνα πλήρους απασχόλησης. Σε καμία όμως περίπτωση οι μηνιαίες αποδοχές επί των οποίων υπολογίζεται η αναγνώριση δεν μπορεί να υπολείπονται του 25πλασίου του ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό ισχύει κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης αναγνώρισης.

ΣΤ. Χρόνος σπουδών, χρόνος παιδιών, κενά ασφάλισης, χρόνος μαθητείας.

Αναγνωρίζονται με αίτηση του ασφαλισμένου ,τόσο για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για προσαύξηση του ποσού της σύνταξης και εξαγοράζονται από τον ασφαλισμένο με την καταβολή για κάθε μήνα αναγνώρισης ποσού που υπολογίζεται με ποσοστό 20% (για τους φορείς κύριας ασφάλισης) και 6% (για τους φορείς επικουρικής ασφάλισης) επί του 25πλασίου του ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό ισχύει κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης αναγνώρισης.

Σχηματικά :

Φορείς κύριας ασφάλισης : 20% Χ 25 ΗΑΕ Φορείς επικουρικής ασφάλισης : 6% 25 ΗΑΕ

Σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής του συνολικού ποσού που αντιστοιχεί στην εξαγορά παρέχεται έκπτωση 15% επί του ποσού αυτού.

Ζ. Αναγνώριση του χρόνου που μεσολαβεί από την απόκτηση του πτυχίου μέχρι και την απόκτηση της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος στους ασφαλισμένους στον Τομέα Σύνταξης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, την Ειδική Προσαύξηση και τον Τομέα Επικουρικής Ασφάλισης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (ΕΤΑΑ).

Για την αναγνώριση του χρόνου αυτού στον Τομέα Σύνταξης και στον Τομέα Επικουρικής Ασφάλισης καταβάλλεται εισφορά ίση με το 20% και 6% αντίστοιχα επί του 25πλασίου του ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό ισχύει κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης αναγνώρισης. Για την αναγνώριση του χρόνου αυτού στην Ειδική Προσαύξηση καταβάλλεται εισφορά ίση με το εκάστοτε ισχύον ασφάλιστρο άνω 5ετίας (σήμερα 12%) επί του 25πλασίου του ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό ισχύει κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης αναγνώρισης.


Όσοι συνάδελφοι θέλουν να κάνουν αναγνώριση των παραπάνω χρόνων θα πηγαίνουν στο ΙΚΑ ΕΤΑΜ της περιοχής τους, εκτός από αυτούς που θα συνταξιοδοτούνται εντός του έτους που γίνεται η αναγνώριση, οι οποίοι θα μπορούν να κάνουν αίτηση, με την προϋπόθεση ότι η πληρωμή θα γίνεται εφάπαξ στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ΤΟΠΙΚΟ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΩΝ ΕΝΤΑΣΣΟΜΕΝΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ ΚΑΙ ΚΛΑΔΩΝ ΤΣΠ-ΑΤΕ, ΤΣΠ-ΕΤΕ, ΤΑΠ-ΕΤΒΑ ΚΑΙ ΤΑΠΑΕ Η "ΕΘΝΙΚΗ"
Δραγατσανίου 8, 1ος όροφος τηλ. 210-3843809 πληρ. Παπαγεωργίου Άννα
 
 
Θέλουμε να ευχαριστήσουμε ιδιαίτερα την συνάδελφο Άννα Παπαγεωργίου που επιμελήθηκε τα παραπάνω.
 
Συναδελφικά
Το Δ.Σ.